Əlhəmdulilləhi rabbil aləmin vas salətu vas sələmu aləəşrafil ənbiyəi valmursəlin. Seyyidinə va nəbiyyinə Muhəmmədin va alə əlihi vaashəbihi əcməin.
Amməba’du:
12 imamçılarda təqiyyə əqidəsi
Tarix boyunca islami düşüncə tərzlərinin, çoxlusayda intellectual cərəyanların və müxtəlif fikirli bir-birindən fərqli əqidəvi məzhəblərin meydanagəlməsi hamımıza məlumdur.Lakinonlarında əksəriyyəti hiyləgər və rəngarəng olub.Aralarındakı ən bacarıqlıları cəmiyyətlərə xoş və mülayim sözlərlə daxil olaraq nüfuz sahibləri olmağa çalışıblar.Bu cərəyanlardan müxtəlif cəmiyyətləri çərəsində, insanların qəlblərinə yol taparaq rəvanlıq gətirən, rafizilik əqidəsi, daha çox üstünlük təşkil edir.Bu əqidənin davamlı şəkildə yaşaması üçün yəhudi mənşəli üsullarından və suniyolla mükəmməl hazırlanmış müxtəlif ünsürlərdən geniş istifadə olunmuşdur.Bu cərəyanın davamçılarının ən yaxşı mənimsədikləri isə “təqiyyə” əqidəsi olmuşdur.Hansıki, “təqiyyə” deyilən bu üsul onların ən güclü silahlarından birinə cevirilib.Bunun əqidədən və dindən olmasını iddia edərək, hələ erkən yaşlarından bəri bu əqidə üzrə təlim-tərbiyə alaraq böyüyüblər.İllər boyunca bu əqidə sahibləri gizli şəkildə yaşayıb, əqidələrini gizlədib və fikirlərini ört-basdır ediblər.İranda yaranan sufi dövlətinin qiyamına qədər,bunların kitabalrında gizlin saxlanılan bu fikirlərin çoxu hələ üzə çıxmamışdır. Xomeyninin inqilabının qələbəsindən sonar artıq yavaş-yavaş aşkarolunmağa başladı.Yazıçı Avadəş Şənəvi deyirki: “Nəvaxtki, mənonların kitablarını qələmə almağabaşladım, bu məzhəb haqqında müsəlman aləminə məlumat vermək qərarına gəldim. Onların əqidəsindən çoxlu fikirlər qaranlıq və naməlum qalmaqdadır.Bu məzhəbin təsisçiləri “təqiyyə” əqidəsini, rafiziliyin ənmühum substrat fikirlərindən və rükunlarından birinə çeviriblər.Hətta dinin 9-da 10-cu hissəsi sayırlar.
Bir rəvayətdə Əbu Abdullah Əbu Ömərə belə deyir: “Ey Əbu Ömər dinin 9-da 10 hissəsi “təqiyyə”-dir. Təqiyyəsi olmayanın dini yoxdur”.
Həmçinin Əbu Abdullahdan gələn digər bir rəvayətdə belə deyilir: “Dininiz üçün qorxun və onu təqiyyə ilə gizlədin. Təqiyyə etməyənin imanı yoxdur.Siz insanlar içərisində, quşlar arasındakı balarası kimisiniz. Əgər quşlar balarılarının yuvalarında nə olduğunu bilsələr, orada heçnə qalmaz, hamısını yeyib qurtararlar. İnsanlarda həmçinin belədir.Əgər onlar sizing daxilinizdə olanları və əhli-beytə olan sevginizi bilsələr, dilləri ilə size yeyərlər.Sizin üçün təqiyyəni gizlindədə, aşkarda da caiz hesab edirəm”.(Baxəl Kəfidətəqiyyəfəslindəkiburəvayətlərə, 2-ci cild, səhifə 217/218).
Bax beləcə təqiyyə bunların əqidəsində özünə önəmli yer almış və dinin rükunlarından birinə çevrilmişdir.“Kim onu gözlənilən imamın zühurundan qabaq tərketsə, Allahın (s.t) və imamiyyələrin dinindən çıxmış sayılır.Həmçinin Allaha (s.t), Onun rəsuluna və imamlara müxalif çıxmış hesab olunur”.Necəki, bu rəvayət iiddia edirlər(əlİtiqadat-səhifə, 114/115).
Təqiyyə adlanan bu əqidəyə rafizi məzhəbinin ənqüvvətli məsdəri kimi etiqad olunur. Bu ona görədir ki, islam cəmiyyətlərinin daxilində təhlükəsiz və salamat yaşasınlar. Ola bilsin ki, məqsəd sanki yumurta qoyaraq cücələr kimi çoxalmaqdır.Hətta müvafiq fürsət, münasib məkan və salamat abu-hava tapmazlarsa, alov kimi samanlıqdakı quru otları yandırıb-yaxar və məzhəblərini yaymağa başlayaraq zorla dövlət təsisedərlər.Fatimi dövlətinin dəvətçiləri kimi, hansıki, məğrib ölkəsində özdövlətlərini quraraq məzhəblərini qılınc vasitəsi yaydılar və onlara müxalif olan hərbir kəsi öldürdülər.Amma birzamanlar həmsayca az və zillət içərisində idilər. Həttaonlar Məğrib ölkəsinə girdikdə 3 nəfəridilər.Lakin bir müddətdən sonar dövlət oldular.(BaxFatimi dövlətinin xəbərləri və onun dəvətçilərinin etdikləri, tarixİbniXaldun, 4-cü cild, səhifə 31 vəardıncagələnlərə).
Lakin sehr, sehrbaz üzərində qələbə çalaraq təqiyyə əqidəsini və məzhəbini bütovlükdə darma-dağın etdi.Bünövrəsini rükunlarından qopardı.Və sonrada bu hiyləli işdən imtina edildi hansıki, bunun əsasını rafizi cərəyanının məsləhətçiləri öz məzhəblərinə batil və ziddiyyətli yollarla qoymuşdular.Sənində səbəbin var ki, onların alilmlərindən istənilən birinə deyəsən: “İman əhlindən olan ağıl sahiblərinə və haqqı tələb edən zehn sahiblərinə heç də gizli deyil. Bu din inad əhlinin gətirdikləri bu fikirlərlə itib batmaz. Yəni göndərilənlərin seyyidi peyğəmbərin (s.a.s) ölümündən sonra səhabələrə dil uzatmaları, peyğəmbərin (s.a.s) vəsisi, möminlərin əmirindən xilafətin qəsb edilməsi və bunlar tərəfindən buna oxşar xoşagəlməz iddiaların bir-birinin ardınca gətirilməsi kimi fikirlərindəki qəsdlərində ona müxtəlif növ əziyyətlərin və zərərin verilməsi güdülür. Beləlikə peyğəmbərin (s.a.s) vəfatından sonra çətin işlər getdikcə artmağa başladı. Təqiyyə barəsində onlarla oturub duranların halı imamlara (Allahın onlara salamı olsun) çatmamışdı. Hər bir bəla və müsibətə göz yummuşdular. Rafizilər isə təqiyyə şüarına həvəsləndirməkdə davam edirdilər. Bu azğın firqənin üzərində olduğu dinin əsasları əhli-sünnənin dini idi. Hətta dinin parlaq günəşi sancılacaq. İşıq saçan ulduzları tutulacaq. Az bir hissəsi istisna olmaqla dinin əhkamlarından yəqinliklə bilinən qalmayacaq. Dini xəbərlər təqiyyə xəbərləri ilə bir-birinə qarışacaq. Bu məsələni onlara görə islamın siqası və bayraqların bayrağı sayılan Muhəmməd ibni Yaqub da etiraf edib. Beləliklə də imamlar (Allahın onlara salamı olsun) özlərini və şiələrini mühafizə etdilər. Onlardan biri onların yanına gəlməsə hökmlər arasında müxaliflik edərlər. Əgər bunu müxaliflərdən deyən olmasa görərsən ki, bir məsələ ilə bağlı müxtəlif cavablar verirlər. Onların qissələrinə, xəbərlərinə və yollarına tabe olub gedənlərə bunların hamısı aydındır. (əl Hədəiq ən Nadirati- əl Muhəqqiq əl Bəhrani 1-ci cild, səhifə, 4/5).
Nəticədə ziddiyyətli müddəalar və qövlər meydana çıxır. Özlərinə nisbət etmələrindən qorxduqları üçün hamınıda imama nisbət edirlər. Bunu özləri də iddia edir. Yazıçı deyir ki, mən bilmirəm bunlar bu ziddiyyətli məqamları hansı əsasla müdafiə edirlər. yalan danışıb Allaha (s.t) iftira atmaqla və dindən olmayan bir hökmü dinin adından deməklə hansı qorxudan bəhs edirlər. Bu cür yalanlar insanı necə müdafiə edə bilər?! Hətta müsəlman öldürülüb doğranılsa belə, bildiyi halda və qəsdli şəkildə necə Allahın adından yalan danışa bilər?! Bu insana rahat gələ bilərmi? Bu ziddiyyətləri bu camaatın şeyxi öz aralarında ləqəbləndirdikləri ət Tusi də etiraf edir. Onun dediyinə görə o bu çətin məsələnin həlli üçün ciddi səylər göstərir. Haqları üzərimə vacib olan bəzi dostlarım (Allah onları gücləndirsin), mənimlə əshabımızın (Allah onları gücləndirsin və onlara rəhmət eləsin) və onlardan olan sələfilərin hədislərini müzakirə edərkən orada nə bir ziddiyyətə, nə bir ixtilafa, nə bir naməlum məsələyə və yaxuddakı heç bir təzadlı fikirlərə rast gəlinmədi. Hətta az qala bir xəbərdə ittifaq olunsun yalnız ona zidd olan xəbərlər istisna olmaqla...Hədis o zaman səhih hesab olunur ki, onun müqabilində ona zidd olan bir hədis olmasın. Hətta bizə müxalif olanlar bunları məzhəbmiz üçün böyük etiraza çeviriblər. Etiqadımızın batil olmasına qədər toxunublar. (Təhzib əl Əhkəm, ət Tusi 1-ci cild).
Daha sonra şeyxi Əbul Həsən əl Haruni əl Əlividən gələn bir rəvayəti qeyd edərək deyir ki, o həqiqətən haqq olan əhkamlara etiqad edirdi və imamların dini ilə dinləşmişdir. Nə vaxt ki, hədislərdəki ixtilaflı məsələlər ona qaranlıq qaldı o əqidədən döndü. Həmin mənbənin özü ilə məzhəbi tərk edir. Bu işdə daha təhlükəlisi odur ki, imam bir məsələdə fətva verərdi və fətvası yenidən özünə qaytarılardı. Təqiyyə bəhanəsi olaraq qövl ondan qəbul olunmazdı. Necə ki, onlardan biri Şueyb əl Aqarqovfi adlı bir şəxs bu vəziyyətə düşmüşdür. Hansı ki, imam Sadiqin (a.s) əhli kitabın kəsdiklərinin yeyilməsini qadağan etdiyi fətva eşitmişdir. Şueyb isə belə deyir: “Nə vaxt ki, onun yanından çıxdıq, Əbu basir mənə belə dedi; Sən ye onların kəsdiklərini. Çünki mən ondan və onun atasından eşitmişəm ki, yeməyi əmr edib. Mən yenidən imamdan soruşdum, mənə yeməməmi tövsiyə etdi. Şueyb deyir ki, imama dedim ki, bəs yeyə bilərsən günahı varsa mənim boynuma! İmamdan 2-ci yenidən soruşdum yemə dedi. Əbu Basir dedi ki, sən 3-cü dəfə də soruş! Şueyb deyir ki, 2 dəfədən artıq soruşmayacam”. (Zəbəihu əhlul kitəbi, əş Şeyx əl Mufid, səhifə-9/10 və Biharul Ənvar 63-cü cild, səhifə-15).
Bu da məsum imamın halı hansı ki, ona müxalif olmaq və onu rədd etmək olmaz. Necə ki, Allahı (s.t) rədd etmək olmaz. Təqiyyə onun etibarını zədələyir, nəticədə ardcılları onun sözündən çıxır və fətvasını üzünə qaytarırlar. Bu ziddiyyətli müddəalar imamların məsumluğunu aradan qaldırır. Qövlləri isə məsumdur. Əgər bir qövlü digər bir qövl təkzib edirsə və hər biri dəlili digər bir ziddiyyətli dəlil pozursa, bəs onda hanı məxluqata hüccət olan imamın kəlamındakı düzgünlük? Bu savadsızlıq deyilmi?! Bu iki qövldən hansı təqiyyədir?! Müəllif deyir ki, onların bu təqiyyə əqidəsi üçün istifadə etdikləri bəzi misalları qeyd edəcik hansı ki, bu misallarla məzhəb əldən gedir. Hansı ki, bu məzhəbi ixtilaf və çaşqınlıqla doldurub. Bununlada qövlünün əsası həlimliklə müəyyənləşən imamın mövcudluğuna xələl gəlir. Həmçinin də ona itaət itir. ət Tusi isə deyir ki, bu bizim məzhəbə atılan ən böyük böhtanlardandır. Səylə çalışaraq varid etdiyi rəvayətlərin hamısı imamın olmasının və ona imanın vacibliyinin isbatı üçündür. Həmçinin isbat etməyə çalışır ki, şəriətin qorunması və məxluqatın hidayəti üçün hər bir məsələdə həlimlik lazımdır. Lakin məsələ ziddiyyətlə pozulub. Beləlikdə imam və onun qövlü ixtilfa və çaşqınlığa səbəb olur. İnsanları azdırır. Bir işdə bir dəfə həmin məsələnin caiz olmasına fətva verir, başqa bir vaxtda isə digər fətvasında həmin məsələnin haram olmasına fətva verir. Eyni ilə də ayəni bir dəfə təfsir edərək bir cür məna verir, başqa bir vaxtda isə təfsirində əvvəlki mənaya müxalif təfsir verir. Belə ixtilaflarda çoxdur. Ancaq açıq-aydın sübut olunmuş meyarlar Allahın (s.t) bu ayəsinə görə istisnadır. “Məgər onlar Quran barəsində düşünmürlərmi? Əgər o, Allahdan başqası tərəfindən olsaydı, əlbəttə, onda çoxlu ziddiyyət tapardılar.” (ən Nisə-82).
Təqiyyə etiqadı üçün gətirdikləri misallar:
Onlara müxalif olanların onlara iddia edərək gətirdikləri batil dəlillər görə guya peyğəmbər (s.a.s) xilafəti Əliyə (r.a) vəsiyyət edib. Səhabələr (r.a) isə guya ona zülm edərək haqqına giriblər. Ona vəsiyyət olunmuş vəzifəni guya qəsb ediblər. Bunlar sadəcə onların iddialarıdır. Əlinin (r.a) öz qızını möminlərin əmiri Ömər (r.a) ilə evləndirməsi dəlildir ki, onlar arasında qardaşlıq bağları çox güclü olub. Qarşılıqlı sevgi və mehribançılıq qəlblərinə qədər sirayət edib. Həmçinin onları bir-birinə davamlı bağlayan eyni əqidəyə xidmət etmələri olub. Onlar isə bunu Əlinin təqiyyə etməsi kimi səciyyələndirirlər.
ət Tusi belə deyir: “Əgər deyilsə ki, bu məsələ (yəni Əlinin (r.a) qızı Ömər ibni Xattabla (r.a) evləndirməsi) əldə olan dəlillərə görə sizin xatırlatdığınız kimidir. Bu evləndirmək məsələsi sizin iddia etdiyinizin xilafı olaraq onlar arasında şəxsi bir ailə məsələdir. Sizin çoxunun iddiasına görə bunu müdafiə edən kafirdir. Biz deyirik: Bizim əshabımız arasında bu evləndirmək məsələsini kim inkar etdi? Onların arasında kim bunu ona icazə verdi? Sonra dedi ki, bunu öz elmi və ictihadı ilə etdi. Çünki bu onsuzda öldürə bilərdi onu...Amma səhih odur ki, onu evləndirsə belə bu məsələdə təqiyyə edib”. (əl İqtisad-ət Tusi, səhifə-213).
Qəribədir, bəs necə Əliyə (r.a) güclülüyü və şücaətli nisbət edib, ardıncada paranormal və acizlik sifətləri ilə onu vəsf edirlər.
Sonra Əbu Abdullahdan (a.s) rəvayət edirlər ki, Ummu Külsüm ilə evləndirdiyi barəsində deyir ki; Bu məsələdə sirr saxlamğı bacarmayan biri var ki, biz onu qəsb etmişik”. (əl Kəfi-əş Şeyx əl Kuleyni, 5-ci cild, səhifə-346).
Bəs Bəni Haşimin aslanı Əli (r.a)buna necə razı oldu, çünki o ərəb səfillərindən bir səfilə bunu razı ola bilməzdi.Çünki onalrın cahilliyyə dörvündə də, islamda da qəbilələr arasında hörmət və izzətləri vardır. Deyirlər ki, səbəb təqiyyədir. Hətta Allahın (s.t) kəlamının təfsiri ilə bağlı məsum imamdan gələn rəvayətlər ziddiyyət təşkil edir.
Musa ibni Əşim bir rəvayətdə belə deyir: “Əbu Abdullahın (a.s) yanında idim. Bir nəfər ondan Allahın (s.t) kitabındakı bir ayənin təfsiri ilə bağlı soruşdu və cavabını verdi. Sonra yanına başqa bir nəfər daxil oldu həmin o ayə barəsində soruşdu. Bu dəfə bu soruşana birinci cavabına zidd olan başqa bir cavab verdi. Sonra o məsələ haqqında maşallah mənim yanıma daxil oldu. Elə bil ki, qəlbimi bıçaqlarla yardılar. Mən isə öz-özümə dedim: Əbu Qatədəni Şamda tərk edib gəldim, “vav”-da və ona oxşar məsələlərdə belə xəta etmirdi. Bunun yanına gəldim, bu isə hamısında xəta edir. Biz isə özümüz bunu etiraf edirik. Onun yanına girib bir nəfər o ayə barəsində soruşdu ona bir cür cavab verdi. Mənə isə tam onun əksini cavab verdi. Öz-özlüyümdə sakitləşdim və özümü ələ alıb dedim ki, bu təqiyyədir. Sonra ona tərəf çevrildim və mənə belə dedi; Ey ibni Əşim Allah (s.t) Süleyman ibni Davuda (a.s) səlahiyyət verdi. O isə dedi: Bu bizim (sədəqəmiz) hədiyyəmizdir. Bununla bizi əmin edib və ya hesabsız saxlayıb. Muhəmməd (s.a.s) peyğəmbərinə də izn və görəv verib. Sonrada deyir ki, peyğəmbər sizə nəyi verirsə götürün, nədən sizi çəkindirirsə çəkinin. Allah (s.t) peyğəmbərə nəyi rüsxət veribsə, onu bizə də rüsxət verib”. (əl Kəfi - əş Şeyx əl Kuleyni, 1-ci cild, səhifə-265/266).
Peyğəmbərin (s.a.s) verdiyi xəbərlərdə ziddiyyət olardımı, əshabələrini fitnəyə salıb o dərəcəyə çatdırardımı hətta onlar özlərini bıçaqlarla yarsınlar?! Lakin rafizilər isə təqiyyə əqidəsi üzərində belə böyüyüb tərbiyə alıblar. Bir rafizi ilə görüşdükdə ondan məzhəbi ilə bağlı bəzi əqidəvi məsələlərdən soruşursan, məsələn səhabələri təkfir etmək barəsində, görərsən ki, inkar edir, and içir və məsələdən hiylə ilə ustalıqla qaçır. Ən qəliz anddan istifadə edir, bəd dua edir və belə deyənləri lənətləyir. Bütün bunların hamısı onun tabe olduğu şəriətində mübahdır. Hətta bu cür yalan və nifaqına onun üçün savabdır. Hətta bu zaman təqiyyəni tərk etsə, islam dinindən xaric olmuş olar.
Mənbə:Muntədi Ənsar əs Sunnəti – www.ansarsunna.com
Ən doğrusunu Allah bilir.
Bax beləcə təqiyyə bunların əqidəsində özünə önəmli yer almış və dinin rükunlarından birinə çevrilmişdir.“Kim onu gözlənilən imamın zühurundan qabaq tərketsə, Allahın (s.t) və imamiyyələrin dinindən çıxmış sayılır.Həmçinin Allaha (s.t), Onun rəsuluna və imamlara müxalif çıxmış hesab olunur”.Necəki, bu rəvayət iiddia edirlər(əlİtiqadat-səhifə, 114/115)
